Kafatası içerisinde, burun boşluğu çevresinde ve yüz kemikleri içerisinde yerleşmiş hava dolu boşluklar bulunur. Kafatasının ağırlığını azaltan bu boşluklara “sinüs” denilir ve burnun işlevine faydalı olduğu, ses titreşiminde önemli katkısı bulunduğu düşünülmektedir. Bu sinüslerin bazıları doğumda var olmasına karşın bir kısmı da çocukluk çağında belirginleşir. Bu sinüsler maksiller, etmoid, frontal ve sfenoid sinüs olmak üzere gruplar oluştururlar. İnsanlarda 10-20 civarında büyüklü-küçüklü sinüs bulunur. Her sinüsün tek veya gruplar halinde buruna açılan drenaj kanalları var. Sinüsler içerisinden salgılanan tükürük veya gözyaşı gibi berrak bir salgı, kanallardan geçerek burun içine akıyor ve solunum yolunun nemli kalmasını sağlar. Sinüzit ise bu boşlukların iltihabi hastalığına verilen isim. Kısa süreli gelişen infeksiyonlara “akut sinüzit”, tekrar eden ve 3 aydan fazla süren infeksiyonlara kronik sinüzit adı verilmektedir. Akut sinüzitler bir üst solunum yolları infeksiyonu gibi davranıp benzer şekilde tedavi edilirken, kronik sinüzitlerde ilaç tedavisinin yanında cerrahi tedaviler de uygulanmaktadır. Sinüzit sırasında burun mukozasında, yani burnun içerisini kaplayan hücrelerde de eş zamanlı iltihap görüldüğü için sinüzit terimi yerine son yıllarda “rinosinüzit” terimi daha çok tercih ediliyor.
Sinüzitin Belirtileri ve Tedavisi
Sinüzit, kuvvetli geçirilen bir nezleye benzer şikayetlere yol açar. Baş ağrısı, alın ve burun çevresinde ağrılar, burun tıkanıklığı, öksürük, halsizlik ve burun akıntısı gibi belirtiler görülür. Sarı-yeşil burun ve geniz akıntısı, buna bağlı öğürme, yüz- diş–göz ağrısı diğer belirtiler arasındadır. Hastalığın en kesin teşhisi bilgisayarlı tomografi ile yapılır. Sinüslerin içerisinin dolu olması teşhis için önemli kriter kabul ediliyor. Tekrarlayan sinüziti olan kişilerin gribal enfeksiyonlardan, soğuktan ve havuzdan korunması gerekmektedir. Hastalığın tedavisinde en az 10 gün süreyle antibiyotik kullanılır. Tıbbi tedavinin yanı sıra, buğu, buhar tedavisi, burun damlaları ve tuzlu su ile burun temizliği yapmak, burnu açık tutmaya özen göstermek de önemlidir.
